Thế hệ GenZ, những người sinh từ giữa những năm 1990 đến đầu những năm 2010, đang dần gia nhập thị trường lao động với những đặc điểm và thách thức riêng biệt. Là thế hệ đầu tiên lớn lên trong thời đại số, GenZ được trang bị công nghệ tiên tiến và tiếp cận thông tin rộng rãi hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và những thay đổi liên tục trong thị trường lao động cũng đặt ra nhiều câu hỏi và khó khăn trong việc định hướng nghề nghiệp.
Trong bối cảnh này, việc định hướng nghề nghiệp cho GenZ không chỉ đơn thuần là chọn một ngành học hay một công việc, mà còn là việc xây dựng một lộ trình sự nghiệp phù hợp với sở thích, kỹ năng và xu hướng thị trường.
Bài viết dưới đây cung cấp cái nhìn tổng quan về thực trạng của GenZ trên thị trường lao động và hướng dẫn các bước cụ thể giúp họ xây dựng sự nghiệp bền vững.
Mục lục
Những thách thức mà GenZ gặp phải trong định hướng nghề nghiệp
Thế hệ GenZ đang đối mặt với một loạt các thách thức trong việc định hướng nghề nghiệp, những thách thức này không chỉ xuất phát từ sự khác biệt về kỳ vọng công việc mà còn từ sự thay đổi nhanh chóng của môi trường làm việc và những yêu cầu mới về kỹ năng.
Một trong những thách thức lớn nhất đối với GenZ là việc duy trì sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Mặc dù thế hệ này rất chú trọng đến việc cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân và có động lực tài chính cao, nhưng họ thường bị chỉ trích vì kỳ vọng không thực tế về công việc.
Tuy nhiên, nghiên cứu từ LinkedIn chỉ ra rằng những quan điểm này thường không chính xác và xuất phát từ sự thiếu giao tiếp và hiểu lầm giữa các thế hệ trong lực lượng lao động. GenZ thường phải đối mặt với những kỳ vọng và định kiến không phù hợp, điều này có thể tạo áp lực và ảnh hưởng đến sự định hướng nghề nghiệp của họ.
Mặc dù phát triển chuyên môn là mối quan tâm hàng đầu của GenZ, với 61% cho rằng sự nghiệp ổn định và an toàn là ưu tiên lớn nhất trong cuộc sống và 40% cho rằng cơ hội phát triển và học hỏi là yếu tố quan trọng khi đánh giá văn hóa và giá trị của công ty, nhưng họ vẫn phải đối mặt với thách thức trong việc xây dựng mạng lưới quan hệ và phát triển kỹ năng mềm.
Đại dịch Covid-19 đã làm thay đổi cách thức làm việc, với nhiều công việc trở nên kết hợp và từ xa. Điều này dẫn đến việc các chuyên gia trẻ thường bỏ lỡ những quan sát không chính thức và tín hiệu quan trọng vốn thường hướng dẫn hành vi, sự hợp tác và mạng lưới quan hệ. Một nửa tổng số nhân viên thừa nhận rằng những chuyên gia mới bắt đầu sự nghiệp trong thời kỳ đại dịch cần thêm sự hỗ trợ để phát triển các kỹ năng mềm như giao tiếp, lãnh đạo và đồng cảm.
Thêm vào đó, GenZ là thế hệ ít cảm thấy tự tin khi tương tác với các thế hệ khác, với 50% cảm thấy thiếu tự tin trong các cuộc giao tiếp liên thế hệ. Đây là lý do tại sao gần hai phần ba (64%) muốn các công ty có hành động nhiều hơn để khuyến khích và thúc đẩy lực lượng lao động liên thế hệ.
Thị trường lao động thế giới đang phát triển nhanh chóng, với dự đoán rằng các kỹ năng nghề nghiệp sẽ thay đổi 68% toàn cầu vào năm 2030 do sự ảnh hưởng của AI, việc khuyến khích sự học hỏi lẫn nhau giữa các thế hệ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
>>> Xem thêm: TÌNH HÌNH THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG: NHỮNG CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC
Các công cụ hỗ trợ định hướng nghề nghiệp cho GenZ
Gallup
Bài kiểm tra định hướng nghề nghiệp của Gallup là một công cụ hữu ích giúp xác định định hướng nghề nghiệp phù hợp với từng cá nhân. Bài kiểm tra này đo lường các khả năng bẩm sinh, sở thích và tài năng của một người để cung cấp cái nhìn sâu sắc về các con đường sự nghiệp có thể phù hợp. Đối với GenZ, bài kiểm tra Gallup mang lại một số lợi ích quan trọng trong việc định hướng nghề nghiệp như sau:
Tự nhận thức: Việc tham gia bài kiểm tra Clifton Strengths giúp GenZ hiểu rõ hơn về điểm mạnh của mình, từ đó hiểu rõ bản thân và đưa ra quyết định tốt hơn về sự nghiệp và cuộc sống cá nhân (Suzanne M. Savickas & Philip G. DeVol, 2013).
Phát triển sự nghiệp: Hiểu rõ điểm mạnh giúp GenZ xác định được những con đường sự nghiệp phù hợp với tài năng và khả năng tự nhiên. Điều này dẫn đến sự hài lòng trong công việc và một sự nghiệp thành công (Suzanne M. Savickas & Philip G. DeVol, 2013).
Tăng trưởng cá nhân: Hiểu rõ điểm mạnh giúp GenZ phát triển trong những lĩnh vực trước đây gặp khó khăn. Ví dụ, nếu một người có tính đồng cảm tự nhiên, họ có thể sử dụng điểm mạnh này để cải thiện kỹ năng giao tiếp (Suzanne M. Savickas & Philip G. DeVol, 2013).
Cải thiện giao tiếp: Bài kiểm tra Clifton Strengths giúp GenZ hiểu cách điểm mạnh của họ tương tác với người khác, dẫn đến giao tiếp hiệu quả hơn và xây dựng mối quan hệ mạnh mẽ hơn (Suzanne M. Savickas & Philip G. DeVol, 2013).
Tự tin: Hiểu rõ điểm mạnh giúp GenZ tự tin vào khả năng của mình, sẵn sàng chấp nhận rủi ro và đạt được mục tiêu (Suzanne M. Savickas & Philip G. DeVol, 2013).
DISC
Bài kiểm tra DISC là một công cụ hữu ích giúp GenZ hiểu rõ hơn về bản thân và định hướng nghề nghiệp. Một số lợi ích của bài kiểm tra DISC đối với GenZ bao gồm:
Hiểu rõ điểm mạnh và điểm yếu: Bài kiểm tra DISC giúp GenZ nhận thức rõ hơn về điểm mạnh và điểm yếu của bản thân. Điều này giúp họ hiểu rõ về phong cách giao tiếp, cách làm việc nhóm và động lực thúc đẩy bản thân. Thông tin này rất hữu ích trong việc đưa ra quyết định sáng suốt về giáo dục, nghề nghiệp và phát triển cá nhân (Carlson, Bundick, Dinkmeyer, 2010).
Cải thiện kỹ năng giao tiếp: Bài kiểm tra DISC giúp GenZ nâng cao kỹ năng giao tiếp bằng cách hiểu rõ hơn về phong cách giao tiếp của bản thân. Bằng cách hiểu được phong cách giao tiếp của mình, họ có thể điều chỉnh cách giao tiếp để phù hợp với đối tượng khác nhau (Carlson, Bundick, Dinkmeyer, 2010).
Định hướng nghề nghiệp: Bài kiểm tra DISC giúp GenZ lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với tính cách của mình. Nó giúp họ hiểu rõ loại công việc phù hợp và kỹ năng cần phát triển để thành công trong nghề nghiệp (Carlson, Bundick, Dinkmeyer, 2010).
Xây dựng mối quan hệ: Hiểu rõ các loại tính cách khác nhau giúp GenZ xây dựng mối quan hệ tốt đẹp hơn với bạn bè, gia đình và đồng nghiệp. Bằng cách hiểu cách giao tiếp và động lực của người khác, họ có thể xây dựng các mối quan hệ mạnh mẽ và hiệu quả hơn (Carlson, Bundick, Dinkmeyer, 2010).
Phát triển cá nhân: Bài kiểm tra DISC có thể được sử dụng như một công cụ phát triển cá nhân. Nó giúp GenZ xác định các điểm cần cải thiện và tạo ra chiến lược để vượt qua thử thách và đạt được mục tiêu (Carlson, Bundick, Dinkmeyer, 2010).
>>> Đọc thêm: CÁC CÔNG CỤ HỖ TRỢ ĐỊNH HƯỚNG NGHỀ NGHIỆP
Kết luận
Thế hệ GenZ cần hiểu rằng, việc phát triển sự nghiệp là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự thích ứng với các xu hướng mới, từ việc học tập suốt đời đến việc xây dựng thương hiệu cá nhân và mở rộng mạng lưới quan hệ. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và định hướng rõ ràng, GenZ sẽ có thể khai thác tối đa các cơ hội và đối mặt với thách thức trong sự nghiệp một cách hiệu quả.
Nhìn chung, việc định hướng nghề nghiệp cho GenZ không chỉ giúp họ tìm ra con đường sự nghiệp phù hợp mà còn trang bị cho họ những kỹ năng và kiến thức cần thiết để thành công trong một thế giới đầy biến động. Với sự hỗ trợ và hướng dẫn đúng đắn, GenZ có thể xây dựng một tương lai nghề nghiệp vững chắc và đầy hứa hẹn.